Kudret Narı Nedir?
Kudret narı; bilimsel adı Momordica charantia olan, kabakgiller ailesine mensup tropikal bir bitkinin hamken yeşil, olgunlaştıkça sararıp turuncu – kırmızıya dönen, uzun ve çıkıntılı kabuklu, tadı genellikle acı ve biraz da ekşi olarak tanımlanan meyvesine verilen isimdir.
Kudret narı içeriğinde bulunan antioksidanlar, anti inflamatuar ve hipoglisemik bileşenler nedeniyle geleneksel tıpta asırlardır kullanılır.
Yaygın olarak Asya, Afrika ve Karayipler’de yetişir. Ülkemizde ise daha çok Akdeniz, Ege ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yetişir.
Acı tadı nedeniyle çiğ olarak değil genellikle pişirilerek, yağı çıkartılarak ya da macun haline getirilerek tüketilir.
Çiğ kudret narının 100 gramının besin değerleri şöyledir:
- Kalori: 21
- Karbonhidrat: 4 gram
- Lif: 2 gram.
Kudret narının 100 gramı günlük C vitamini ihtiyacının yüzde 99’unu, günlük A vitamini ihtiyacının yüzde 44’ünü, günlük folat ihtiyacının yüzde 17’sini, günlük potasyum ihtiyacının yüzde 8’ini, günlük çinko ihtiyacının yüzde 5’ini, demir ihtiyacının yüzde 4’ünü karşılar.
Kudret narının aşırı tüketimi, mide ve bağırsaklarda rahatsızlığa neden olabilecek bileşenler içerebilir. Bu nedenle tüketmeye başlamadan önce doktorunuza veya eczacınıza danışmalısınız.
Meyve olarak tüketilen kudret narı, zeytinyağıyla veya balla karıştırılarak da kullanılabilir. Bunun yanı sıra kudret narı yağı ve macunu da en yaygın kullanım türlerinden biridir.
Kudret Narının Faydaları Nelerdir?
- Diyabet hastalarına önerilen kudret narı, kan şekerinin düşürülmesinde etkilidir. Bu özelliği ile diyabetin kontrol edilmesinde en çok tercih edilen ve en popüler olan meyvelerin başında gelir.
- Virüslere karşı vücut direncini arttırır. Enfeksiyon hastalıklarına karşı etkilidir.
- C vitamini bakımından zengindir. Bu özelliği ile bağışıklığı güçlendirir ve zararlı toksinlerin atılmasına yardımcı olur.
- Beta karoten ve a-karoten içeren kudret narı, görme keskinliğini arttırır. Göz sağlığını korumaya destek olur. Aynı zamanda gece görüşünü arttırdığı da bilinmektedir.
- Astım, saman nezlesi ve bronşit gibi hastalıkların semptomlarını azaltır.
- Solunumu rahatlatır ve solunum sistemine destek olur.
- Anti kanserojen ve anti tümör özellikleri ile kansere karşı vücudu korumaya yardımcı olur.
- Yapılan araştırmalara göre kudret narının prostat, rahim ağzı ve göğüs kanserine bağlı olan tümörleri azaltmada etkisi olduğu görülmektedir.
- Kötü kolesterolü düşürür, iyi kolesterolü dengede tutar.
- Kalp krizi, damar tıkanıklığı ve felç riskini düşürür.
- K vitamini bakımından zengin olan kudret narı, kan pıhtılaşması riskini de azaltır.
- Kemik gelişimine destek olur ve kemik yoğunluğunu arttırır. Böylece kemiklerin dayanıklılığını arttırarak kırık oluşma riskini azaltır.
- Mantar, egzama, sedef gibi birçok cilt hastalığının tedavisinde kullanılır.
- Kabızlığı önler ve hazımsızlığı giderir. Özellikle sindirim sisteminin düzenlenmesine destek olur.
- Mide rahatsızlıklarına karşı etkilidir. Gastrit, ülser gibi mide problemlerinin azalmasına yardımcı olur.
- Sivilce, akne gibi cilt problemlerine karşı etkilidir.
- Yanık tedavisinde kullanılabilir.
- Kilo vermeye yardımcı olur.
Kudret Narı Nasıl Tüketilir ve Nasıl Kullanılır?
Kudret narı sade bir şekilde tüketilebilen bir meyvedir. Ancak en yaygın kullanım biçimi zeytinyağlı kudret narı ve kudret narı macunudur. Günde 1 tatlı kaşığı kadar tüketilen kudret narı, yaraların üzerine sürülerek iyileşme sürecini de hızlandırır.
Zeytinyağlı Kudret Narı Tarifi
Bir adet kudret narının çekirdeklerini çıkartın ve meyvesini küçük küçük doğrayın. Kudret narını cam bir kavanoza alın ve üzerine bir su bardağı saf zeytinyağı ilave edin. Yağ ve kudret narını güzelce karıştırın.
Hazırladığınız karışımı bal ekleyerek veya sade bir şekilde tüketebilirsiniz. Günde bir tatlı kaşığından fazla tüketilmemelidir.
Kudret Narı Macunu Tarifi
Malzemeler:
- Uygun büyüklükte bir cam kavanoz
- 2-3 adet olgun kudret narı
- Kudret narının hacmi kadar zeytinyağı
- Eğer tadının sizin için kullanımını zorlaştıracağını düşünüyorsanız, 1 çorba kaşığı bal (isteğe bağlı)
Hazırlanışı:
Kudret narını yıkayın ve süzülmeye bırakın. Süzülen kudret narlarını ortadan bölün ve çekirdeklerini çıkarın. Çekirdekleri haricindeki etli kısımlarını elinizle ya da bıçak yardımıyla çok ince kıyın. Kavanoza alın ve buzdolabında 1-2 gün dinlendirin. Sulanan meyvenin acı suyunu süzün. Meyvelerin içine zeytinyağı ve istiyorsanız bal ilave ederek karıştırın. Son olarak üzerini geçecek kadar zeytinyağı koyun. Kavanozun kapağını kapatıp 1-2 hafta kadar oda sıcaklığında, yumuşayıncaya kadar dinlendirin.
Sonrasında sabahları aç karnına günde bir tatlı kaşığını geçmeyecek şekilde tüketebilirsiniz.
Zeytinyağlı Kudret Nasıl Muhafaza Edilir?
Kudret narı kavanozu serin ve kuru bir ortamda muhafaza edilmelidir. Buzdolabında saklanırsa donabilir. Bu yüzden serin, kuru ve rutubetsiz bir ortamda muhafaza edilmelidir.
Kudret Narı Cilt Sağlığı İçin Nasıl Kullanılır?
Daha önce bahsettiğimiz gibi kudret narı sivilce, akne, egzama, sedef, yara ve yanıkların tedavisinde etkilidir. Macun haline getirilen kudret narını parmağınızla cilt yüzeyine uygulayabilirsiniz. Dilerseniz, pamuk batırarak da sivilce, yara ve yanıkların üzerine sürebilirsiniz. Sivilce ve akneler için kullanacaksanız, 10 dakika beklettikten sonra yüzünüzü ılık suyla durulamayı unutmayın.
Kudret Narı Çekirdeği Zehirli Mi?
Kudret narı çekirdeklerinin yenildiğinde tehlikeli sonuçlar doğurabileceği için kudret narı çekirdeklerinin tüketilmesi önerilmemektedir.
Kudret Narının Zararları Nelerdir?
Kudret narı, günde 1 tatlı kaşığını geçmeyecek şekilde tüketildiğinde herhangi bir yan etkiye yol açmamaktadır. Ancak fazla tüketilmesi halinde mide başta olmak üzere sağlık açısından ciddi sorunlara neden olabilir. Bu yüzden mutlaka ölçülü biçimde tüketilmelidir.
Kudret narı dahilen kullanılacaksa 3 hafta alınıp 1 hafta ara verilmesi uygun olacaktır.
_________________________________________________
Kaynaklar:
- Acıbadem Hastanesi web sitesi
- Türkiye’nin Tıbbi Bitkileri – Prof. Dr. Turhan BAYTOP – İstanbul
- Bezmialem Üniversitesi Fitoterapi Bölümü